=އިލްޔާސް ހުސައިން އިބްރާހިމް=
ނޯޓް: 1990 ވަނައަހަރު، ސިޔާސީ މަޖައްލާއެއްގެ ގޮތުގައި އަޅުގަނޑުގެ ނަމުގައި ރަޖިސްޓްރި ކޮށްގެން ނެރުނު [މަންތިރި] މަޖައްލާގައި މި މަޒުމޫނު، ލިޔެގެން އަޅުގަނޑަށް ވަނީ، 6 މަސް ދުވަހަށް ޖަލަށް ލުމަށް ހުކުމް އިއްވާފައެވެ. އަދި ތަހުގީގުގައި ވަރަށް ގިނަ ދުވަހު ކުޑަގޮޅީގެ ވަހުޝީ އަނިޔާ ތައް ދައްކާފައި ވެއެވެ. އެއް ހުޅުބިޑި އަޅުވައި އޮރިޔާން ހާލަތަށް ގެންދިއައެވެ. ފެންވަރުވަނީ، ހަތްދުވަހުން އެއްފަހަރުއެވެ. މިގޮތުން، ކޮންމެ ހުކުރު ދުވަހަކު ނޫނީ ނަޖިހުން ތާހިރު ވުމަށް ފުރުޞަތެއް ނުދެއެވެ. ފެންފޮދެއް ގަޔަށް އަޅާލާކަށް ނުދެއެވެ.
އެއްދުވަހަކު ތަހުގީގަށް ނެރުމުން، ވުޟޫކުރުމަށް ބިޑިނައްޓާލަ ދިނުމަށް އެދުމުން، ވ.ޅަހުއްތާއި އަބްދުއް ޝުކޫރު އަބްދުﷲ ވިދާޅުވީ، އެޅުވިއްޖެ ބިޑިއެއް ނުނެއް ޓޭނެއެވެ. ނަމާދު ކުރެވުނު ގޮތަކަށް ކުރާށެވެ. އެންމެ އަނިޔާ ބޮޑު ބިޑިއަކީ، އެއް ހުޅު ބިޑިއެވެ. މި ބިޑި އެޅުވުމުން ދެއަތްތިލައިން ފެށިގެން ދެއަތުގެ އުޅަނބޮއްޓާ ހަމައަށް ހުންނަނީ، ޖެހި ފިތި ބާރުވެ ބަނދެވިފައެވެ. އޮޅު އަޅާލާފައި ހުންނަހެން ބާރުވެފައެވެ. އެބިޑި އަޅުވަނީ ގަދަބާރުން ހަންގަނޑު ފިއްތައިގެންނެވެ. ކާން ޖެހެނީ ބުޅާފަދަ ޖަނަވާރު ކާހެންނެވެ. އަނގަޖަހައި ގެންނެވެ.
ބަނޑޭރިގޭ ބޮޑުދޮރު
ފަހެ، ލުތުފީއާއި ބޮޑު ސިއްކައަށް، 19 ދިވެހިން މަރާލި، ދެޣައްދާރުންގެ ލަގަބުދެވޭއިރު އެބުނާ މީހުންގެ ތެރެއިން ބައެއް މީހުން ގަޔަށް އެރި ވަޒަންތައް އަރާފައި ހުރީ، ސިފައިންގެ ތެރެއިން ގައުމުގެ ދިފާޢުގައި ތަނެއް ދޮރެއް ނުބަލާ ބުރުއްސަމުން ގެންދިޔަ ވަޒަން ތަކުންނެވެ. އެތެރޭން ނުކުމެ އުދުހެމުން ދިޔަ ވަޒަންތައް ދަތުރުކޮށްފައި ހުރި މޮސްރާބުތައް އެންމެރީތިކޮށް ލަފާކޮށްލުމަށް އެދުވަހުގެ އިސްލާމީމަރުކަޒުގެ ފޮޓޯތައް ބޭރުންފެންނަގޮތަށް ބަލައިލުމުން ދަނެގަނެވޭނެއެވެ. އަދި އެމްވީ ޕްރޮގްރެސް ލައިޓްގައި ތިބި ދިވެހި ހޮސްޓެޖުން ގަޔަށް ބަޑިޖެހީ ސީދާ އިންޑިޔާ މަނަވަރުންނެވެ. ދިވެހިން މަރުވިޔަސް ހިޔޮކަމަށް ވަކިގޮތަކަށް މުޅި ހާދިސާ ފުރޮޅާލުމަށެވެ. އަދިއަދަށް ވެސް ނޭންގޭ އެތައް ސިއްރުތަކެއް އެބަހުއްޓެވެ.
ފަހެ، މިހާރުވެސް ބަންދުގައި ތިބި، ސަގަރު ނާސިރާއި ލުޠުފީއަށް ޢަފޫކޮށް ދޫކޮށްލުމަށް ރައީސް މައުމޫނަށް މިފުރުޞަތުގައި ވެސް އިލްތިމާސްކޮށް އަޅުގަނޑު ގޮވާލަމެވެ! މިހަތުގީގަކީ، އިތުރަށް ރަސްމީކޮށް ދިވެހި ގައުމަށްޓަކައި ބަލަންޖެހޭ ތަހުގީގެކެވެ!!
އާދެ! މިނޯޓަކީ، 2006 ވަނައަހަރު އެސަންދާނު މަޖައްލާގެ، 30 ވަނައަދަދުގައި މިއާޓިކަލް ޖެހުމަށް، ބޭނުންވެގެން އަޅުގަނޑު ލިޔުނު ނޯޓެކެވެ.
އާދެ! 3 ނޮވެމްބަރ 1988މ. ވަނަދުވަހުގެ އެންމެފަތިހު ވަގުތުގައި މާލެއަށް ދެވުނު ވަރުގަދަ ހަމަލާއަކީ، ދިވެހި ތާރީޚް ދުށް އެންމެ އަނިޔާވެރި ހަމަލާ ކަމަށް ހުރިހާ ދިވެހިން ވެސް އެއްބަސްވާނެއެވެ. އެންމެފުރިހަމަ އަސްކަރީ ތަމްރީނުތައް ހަދާފައިވާ، 80 ވަރަކަށް މީހުން ޒަމާނީ ހަރިޔާރާ އެކު ދެތިން ބޯޓެއްގައި އައިސް މާލެ އަރައި ދިން އުދުވާނެކެވެ. ގައުމާއި ދިމާވި މިފަދަ ބޮޑު މުސީބާތެއް، ހައްލުވެފައި އޮންނަންވާނީ އެންމެހާ ރައްޔިތުންނަށް ފާޅުގައި ސާފުކޮށް އެއުދުވާނުގެ އެންމެއަޑި އެނގި ސާފުވެ، ޝާމިލްވާ ގޮތަށެވެ. ޝައްކެތް ނެތެވެ. އެއްވެސް އޮޅުމެއް ނުވާގޮތަށެވެ. ފޮރިވާފައިހުރި ސިއްރުތައް އޮޅުންފިލާއި ސާފުވާންޖެހެއެވެ.
ފަހެ، ގައުމުގެ ހުރިހާ ބާރެއް ފެށިގެން އަންނަނީ ރައްޔިތުންގެ ކިބައިންނެވެ. ގައުމުގައި ބާރުވެރިންނަކީ ރައްޔިތުންނެވެ. ގައުމުގައި ރައްޔިތުންގެ ކިބައިން ރައްޔިތުންގެ ބާރެއްގެ ގޮތުގައި ރަސްމީކޮށް އުފައްދާފައި އޮންނަނީ، ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުގެ ބާރެވެ. އެހެންކަމުން ގައުމަށް ދިމާވާ ބޮޑެތި ހާދިޘާ ތަކާއި ކުއްލި ހަމަލާތައް ފަދަ ކަންތައްތައް ހައްލުކުރެވި، ތާރީޚާއި ހަމައަށް ދޫކޮށްލެވެން ވާނީ، ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުގައި އެކަމާ މެދު ވަރަށް ރަނގަޅަށް، އެހާމެ ފުންކޮށް ބަހުސްކުރެވި، މުޅިހަގީގަތް އޮޅުން ފިލާވަރުގެ ވަރުގަދަ ރިޕޯޓެއް ފާސްކޮށް، އެމަޖިލީހުން ނިންމާއި ފާސްކުރާ ގޮތެއްގެ މަތިން ޝަރީޢަތް މެދުވެރިވެ ނިމިގެންނެވެ.
އެހެންނޫނީ ހަގީގަތާދުރު ގޮތަކަށް އެކަންތައް ބޮޑު އޮޅުމާއެކު، ތާރީޚަށް ވަދެ އަސްލު ފޮރުވިގެން ދާނީއެވެ. ރައްޔިތުންނާއި ގައުމުގެ މުސްތަގުބަލަށް ބޭނުންވާނެ އެތައް ސިއްރުތަކެއް އޮންނާނީ ގެއްލިފައެވެ. އުދުވާނުގެ ސިޔާސީމަގުސަދާއި ބޭނުން އޮންނާނީ ނުހޯދިއެވެ. އިންފިރާދީގޮތުން އެކިއެކި މީސްމީހުންގެ އަތުގައި ފޮރުވިފައި ހުންނަ ތާރީޚަށްވުރެ، ބައިނަލްއަގްވަމީ ފެންވަރުގައި، އަވަސްކޮށް ފެތުރިގެންދާނީ، ސަރުކާރުން އެކަމެއް ތާރީޚުގައި ނޯޓްކޮށް ލިޔާ ގޮތަކަށެވެ.
އާދެ! ފަހަކަށް އައިސް އަޅުގަނޑުމެންގެ ގައުމާ، ދިމާވި އެންމެ ނުރައްކާތެރި މިހަމަލާގައި ބައިވެރިވި މީހުން ޝަރީޢަތަށް ފޮނުވި ދައުލަތުގެ ހައިކޯޓުން އެކަމުގެ ޝަރީޢަތް ކުރެވި މިހާރު ވަނީ، އެހަމަލާގައި ބައިވެރިވި މީހުންގެ މައްޗަށް ދިވެހިރާއްޖޭގެ ގާނޫނުލް ޢުޤޫބާތުގައި، ކަނޑައެޅިފައި އޮންނަ ކުށުގެ ޙުކުމްތައް އިއްވިފައެވެ. ޢުޤޫބާތް ދެވިފައެވެ. މިކަން ހިނގާ މިދިއައީ، ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހާ ހަމައަށް ނުގޮސް އެންމެ ފުރިހަމައަށް ހާދިސާގެ އަޑި ހޯދޭވަރަށް ދިރާސާ ކުރުމެއްނެތިއެވެ. ދައުލަތުގެ އެހެނިހެން ޝަރީޢަތްތައް އާންމުކޮށް ހިނގާ ފަދައިން ވެރިމީހާގެ ނުފޫޒާއި ބާރު ހިމެނިގެންނެވެ. ބޮޑުކޮށް ޝާމިލްވެގެންނެވެ.
ދިވެހި ރާއްޖޭގައި އެކިއެކި ސިޔާސީ މަގުޞަދުތައް ޝަރީޢަތައި މަސްހުނި ކުރެވޭލެއް މަދެއް ނޫނެވެ. ވެރިކަމުގެ ބާރާއި ޝަރުއީބާރަކީ އެކެއްޗެކެވެ. މުގޫއޮންނަނީ އެކެއްގެ އަތުގައެވެ. ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުގެ މަރުހަލާގައި ބަލަންޖެހޭ އެތައް މުހިންމު ކަންތައްތަކެއް މިތަހުގީގުން ވަނީ، ވަކިބައެއްގެ ސަލާމަތަމަށް ޓަކައި އުނި ކުރެވިފައެވެ. ފަހެ، އެއީ އުދުވާނަށް ގެނެވުނު ވަށްތަރެއްގެ ސިޔާސީ ކުރުމެކެވެ. ސުވާލުކުރަންޖެހޭ ބައެއްމީހުންނައި ސުވާލު ނުކޮށް ދޫކޮށްލެވުނެވެ.
އާދެ، ދިވެހިންގެ މަދު ބަޔަކަށް އަމިއްލަފަރުދީ ހައްގުތަކެއް ނުލިބިގެން އުފެދުނު އުދާސް ގަނޑެއްގައި ބޭރުގެ ބާރަކައި ގުޅިގެން، ބޭރުގެ ކުލީ ސިފައިން ގެނެސް ހިންގި ދެކޮޅުވެރި ހަމަލާއަކީ، ދިވެހިންގެ ދާޚިލީ ރޭވުމަކަށް ވާހިނދު، އެމެރިކާ އާއި ޔޫއެންގެ ރަސްމީބަހެއް ފާޅުގައި ނެތި ކުއްލިއަކަށް އިންޑިއާ ސިފައިން ރާއްޖެ އެރީ ކީއްވެތޯއެވެ؟ އެދުވަހާއި އެދުވަހުގެ ކުރިން، ދިވެހި ޚާރިޖިއްޔާ އާއި އިންޑިޔާގެ އިސްފަރާތްތަކާ ދެކެވުނު ސިއްރުވާހަކަ ތަކަކީ ކޮބައިތޯއެވެ؟ ދިވެހިޚާރިޖިއްޔާގެ އިސްވެރިންގެ ތަހުގީގީ ބަޔާންތައް ކޮބައިތޯއެވެ. މިއީ އުފެދޭ ސުވާލުތަކެވެ.
ހޮސްޓެޖުން އުފުލި އުޅަނދު އެމްވީ ޕްރޮގްރެސް ލައިޓް ބައިނަލްއަގުވާމީ ކަނޑުގައި ވަނިކޮށް، ހޮސްޓެޖުންގެ ފުރާނައަށް ގެއްލުންވާގޮތަށް ހަމަލާ ދެވުނީ ކީއްވެތޯއެވެ؟ ކާކުގެ އޯޑަރަކަށް ތޯއެވެ؟ ކޮންގާނޫނަކުން ހުއްދަ ލިބިގެން ތޯއެވެ؟ ރާއްޖެއަށް ހޮސްޓެޖުން ދަތުރުކުރި އުޅަދުފަހަރު ނުހޯދީ ކީއްވެގެންތޯއެވެ؟ ބޯޓުފައްތާލިއިރު ބޯޓުހުރި ތަން އެނގޭ ރަސްމީލިޔުމެއް ނުހޯދީ ކީއްވެތޯއެވެ؟ ތިންވަނަ އުޅަދުގެ ތަފުސީލު ވަނީ ނޭނގިއެވެ. ގެއްލުވާލާފައެވެ. މިފަދަ އެތައްކަމެއް ފޮރުވިފައި އެބަހުއްޓެވެ.
އަދި މިޢުދުވާނުގައި ޝަހީދުވެ ދިޔަ، 19 ދިވެހިންގެ ގަޔަށް ވަޒަން އަރާފައިވާގޮތް، ވަރަށް ތަފްސީލުކޮށް އެނގެން ޖެހޭނެއެވެ. ދިރާސާކުރެވެން ޖެހޭނެއެވެ. އަދި އެއީ ކޮންބައެއްގެ އަތުންއެރި ވަޒަންތަކެއް ކަން ކަށަވރުކޮށް އެނގެން ޖެހޭނެއެވެ. ކޮންކޮންބަޑި ތަކަކުން ނުކުތް ވަޒަން ތަކެއްކަން ސާފުކޮށް އެނގެން ޖެހޭނެއެވެ.
ކިހާ ދުރު މިނެއްގައި ޖަހާފައިހުރި ވަޒަންތަކެއް ކަން ސާފުކޮށް ހޯދި އެނގެން ޖެހޭނެއެވެ. ކާކުގެ އޯޑަރަށް ކިހިނަކުން ޖެހުނު ވަޒަން ތަކެއްކަން އެބަ އެނގެން ޖެހެއެވެ. ހަމައެފަދައިން މައިދާނުގައި މަރުވެދިޔަ ކުލީސިފައިންގެ ހަށިތަކަށް އެރި ވަޒަންތައް ދަތުރުކޮށްފައި ހުރި މިސްރާބުތަކާއި އެވަޒަންތައް އައި މިސްރާބު ފާހަގަކުރެވެން ޖެހޭނެއެވެ.
ދިވެހިންމެރި އިންޑިއާގެ ބޮޑުބަޑި
މަރުވި އެންމެންގެ މަރުތައް ހިނގާދިޔަ ގޮތުގެ ތަފްޞީލުތައް ވަކިވަކިން ވަރަށް ސާފުކޮށް އެނގެން ޖެހޭނެއެވެ. ރިޕޯޓުގައި ލިޔެވިފައި އޮންނަން ވާނެއެވެ. އަދި އެރިޕޯޓަކީ ބައިނަން އަގުވާމީ ފެންވަރުގައި ގަބޫލުކުރާނެ ތަހުގީގެއް ހިންގިފައިވާ ރިޕޯޓަކަށް ވާންޖެހޭނެއެވެ. މިހާރުވެސް ފެންނަން ހުރި ފޮޓޯތަކުންނާއި އެކިޒާތުގެ ހެކިތަކުން، އެދުވަހުގެ ވަޒަންތައް ދަތުރު ކުރި ގޮތް ބުނެދެއެވެ. މިސްރާބު ހޯދޭނެއެވެ. އިތުރު އެތައް ތަހުގީގެއް ކުރެވޭނެއެވެ.
ފަހެ، ދަންނައެވެ! މިހަމަލާއާ ގުޅިގެން ރައްޔިތުން މަޖިލީހުގައި ވާހަކަ ދެކެވުނުހާވެސް ވަރަކީ، އެހަމަލާ ކުށްވެރިކޮށް، ވަރަށް އާދައިގެ ގަރާރެއް ފާސްކޮށް ލުމެވެ. މިކަމުގައި ފޯރިއާއެކު، ބަހުސް ކުރެވިގެން ދިޔަ މަންޒަރު އާންމުކޮށް ޓީވީންވެސް ފެނުނެވެ. މަންޒަރުތައް ދެއްކިއެވެ. ބޮޑަށް ބަހުސް ހޫނުވެގެން ދިޔައީ، ބޭރު ބައެއްގެ ޢުދުވާނީ ހަމަލައެއްތޯ؟ ނުވަތަ އެތެރެއިން، ދިވެހި ބައެއްގެ ފަރާތުންއައި ޢުދުވާނީ ހަމަލައެއް ތޯއެވެ؟ މި ދެމާނައިން ކުރެ ރަސްމީކޮށް އޮންނަންވީ، ކޮން މާނައެއް ނުކުންނާނެ ޢިބާރާތެއްތޯ ބެލުމަށެވެ.
އާދެ، އެއިބާރާތް ކުރާނެ ގޮތަކާ މެދުގައެވެ. ހަގީގީ ހާދިސާއަށް ފަންނީނަޒަރަކުން އަލިއަޅުވާ ލާފައެއް ނުވެއެވެ. ސިޔާސީ ނަޒަރުން އެއްގޮތަކަށް ވެސް ބަލާފައި ނެތެވެ. އެގޮތުން ސުވާލު ކުރަންޖެހޭ ފަރާތްތަކައި ވަނީ ސުވާލުނުކޮށް ދޫކޮށްލާފައެވެ.
މިވާހަކަތައް ދެއްކި އެއްވެސް އިއްޒަތްރެތި މެންބަރަކު ވެސް ނެތެވެ. ފުރިހަމަ ތަހުގީގީ ރިޕޯޓެއްގެ ނަންވެސް ނުގަނެއެވެ. ރައްޔިތުންގެ މަންދޫބުންގެ މެދުގައި އެބަހުސް ގެންދިޔައީ މިހާވެސް ފެންކޮށެވެ. ކިހާދެރަތޯއެވެ؟ މިވަރަށް މިވާހަކަ ލިޔުމަކީ ބޮޑުކުށަކަށް ނުހަދައިފިއްޔާ ސަހަރޯއެވެ!!
ފަހެ، ދަންނާށެވެ! އަޅުގަނޑުގެ ވާހަކަ އަކީ، ގައުމައި ދިމާވާ މިފަދަ ބޮޑެތި ކަންތައްތައް މުޅިން އެކުގައި ނިމިގެން އަރުޝީފަށް ދާންވާނީ، ރައްޔިތުންގެ މަޖްލީހުގައި ހޫނުކޮށް ބަހުސްކުރެވި އެމަޖިލީހުގައި، ތިއްބަވާ އިއްޒަތްތެރި ބޭފުޅުންގެ ޚިޔާލު ފުރިހަމައަށް ލިބިގެންނެވެ. މުޖުތަމައުގެ ހިއްސާ އޮވެގެންނެވެ.
ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހަކީ ސަރުކާރުން ކަންތައްތައް ކުރަނީ ރަނގަޅަށްތޯ، ނުވަތަ ނުބައިކޮށްތޯ ބެލުމަށް ރައްޔިތުންގެ ފަރާތުން އައްޔަން ކުރެވިފައި އޮންނަބާރަށް ވާތީއެވެ. ފަހެ، ރައްޔިތުންގެ ހުރިހާކަމެއް ބެލެހެއްޓުމުގެ ގެއަކީ، މަޖިލީހެވެ. މަޖިލިސްކުރާ ގެއެވެ. މިކަން މިގޮތަށް ނުކުރާ ނަމަ ރައްޔިތުންނަށް އެކަމާ ސުވާލުކުރެވޭނެއެވެ. އެއީ ކުރަންޖެހޭނެ ކަމެކެވެ.
މިސާލަކަށް މީހެއްގެ ގެއެއް، ބެލެހެއްޓުމުގެ ކަންތައްތައް މީހަކާއި، ނުވަތަ ބަޔަކާއި، ޙަވާލު ވެފައި ވަނިކޮށް އެގެއަށް ޓެރަރިސްޓުންގެ ބަޔަކު ވަގަށް ވަދެ، ގެއަށް ގެއްލުންދީ، ގެލޫޓުވާލާ، ގެތަޅާލުމަށް ފަހު، ބަޔަކު މަރާލާފައި ދިއުމުން ކުށްވެރިވާނީ، ހަމައެކަނި އެގެއަށް ވަގަށް ވަދެގަތް ޓެރަރިސްޓުން އެކަނި ތޯއެވެ؟ އެގެ ބެލެހެއްޓުމުގެ ހުރިހާ ކަމަކާ ޒިންމާ ނަގައިގެން، ޙަވާލުވެ ތިބި މީހުންނައި އެންމެ ކުޑަމިނުން ސުވާލެއްހާ މިންވަރުވެސް ކޮށްލުމެއް ނެތި، އެތަނަށް ވަދެގަތް ހުރިހާ މީހުންނަށް ބޮޑެތިނިޔާތައް ކަނޑައަޅާލުމަކުން، އެކަން އެނިންމާލެވުނީ ފުރިހަމަ އިންސާފުން ތޯއެވެ؟ ސާފު ޖަވާބަކީ، ނޫނެކެވެ! ހަމަކަށަވަރުން ވެސް ނޫނެކެވެ!
ފަހެ، އޭރުން އެނިންމާލެވުނީ ރަނގަޅަކަށް ނޫނެވެ. އެއީ ފަހުން އަންނަންތިބި ދިވެހި ޖީލުތަކަށް ވެވޭ ބޭއިންސާފެއްކަން ކަށަވަރެވެ. ޚިޔާނަތެކެވެ. ރައްޔިތުންނަށް އޮޅުވާލާ މަކަރުވެރި އޮޅުވާލުމެކެވެ. އަދި އެއީ އިންސާފުވެރި އަދުލުވެރި ގޮތެއް ވެސް ނޫނެވެ. ފަހެ، އިންސާފުވެރި ގޮތަކީ، އެއާ އެކު އެތަން ހިންގާ ބެލެހެއްޓުމާ، ހަވާލުކުރެވިފައި ތިބި މީހުންނާ ވެސް ސުވާލުކުރެވި ޝަރީޢަތަށް ޙާޟިރުކޮށް، އެއީ، ކިހިނެތް ހިނގިކަމެއްތޯ؟ ކާކުގެ ފަރުވާ ކުޑަކަމުން ހިނގި ކަމެއްތޯ ބެލުމެވެ.
އަދި އެކަން ހިނގުމުގެ ކުރިން އެއީ ހިނގާފާނެ ކަމެއްކަމުގެ ޢިޝާރާތެއް ފެވައި ވަނިކޮށް، ހަމަ ފަރުވާކުޑަކަމުން ހިނގި ކަމެއްތޯ ބެލުމެވެ. ހުރިހާ ދިމާއަކުން އެހާގިނަ ސުވާލުކޮށް، އެސުވާލުތަކަށް ފުރިހަމައަށް ޖަވާބުދާރީ ކުރުވުމެވެ. އާދެ، މަސްއޫލިއްޔަތު އުފުލުމަކީ އެއީއެވެ. އެފަދަ އުދުވާނީ ހާދިސާތައް މިފެންވަރަށް ތަހުގީގު ކުރެވެން ޖެހޭނެއެވެ. ގައުމުގެ ސިޔާދަތު ދެމެހެއްޓުމަކީ އެއީއެވެ.
ފަހެ، ދަންނާށެވެ! ކަމަކާ ޙަވާލުވުމުން ހަމަ ކޮންމެ މީހަކީވެސް މަސްއޫލު ވެރިއެކެވެ. ޒިންމާދާރު މީހެކެވެ. އެކަމުގެ މަސްއޫލިއްޔަތު އޭނާ އުފުލަން ޖެހޭނެއެވެ. އިހުމާލުން ކަމެއް ކޮށްފިނަމަ، ކޮނޑުގައި އަޅަން ޖެހޭނެއެވެ. ސަލާމާއި ޞަލަވާތްލެއްވި ކީރިތި ރަސޫލާ ހަދީޘް ކުރައްވާފައިވާ ވަރަށް ދިގު ހަދީޘެއްގެ މާނާގައި ވެއެވެ.
[ތިޔަބައި މީހުންގެ ތެރެއިން ކޮންމެ މީހަކީވެސް ބެލެހެއްޓުން ތެރިއެކެވެ. އަދީ އޭނާގެ ރައްޔިތުންގެ މައްޗަށް މަސްއޫލުވާންޖެހޭ މީހެކެވެ…… ހަދީޘް ނިމެންދެނެވެ.] މިހަދީޘް ރިވާ ކުރައްވާފައިވަނީ ބުޚާރީ އާއި މުސްލިމް އެވެ.
ފަހެ، ދަންނައެވެ! މިހަދީޘުން އެނގުނީ މަސްއޫލިއްޔަތު އުފުލުމަކީ ފުރިހަމައަށް ޒިންމާ ނެގުން ކަމެވެ. ޒިންމާ ނުއުފުލޭވަރުގެ ކަމެއްގައި މަސްއޫލިއްޔަތު އަދައެއް ނުކުރެވޭނެއެވެ. އަދި މަސްއޫލިއްޔަތު އަދާ ނުކުރެވޭ ވަރުގެކަމެއް ގައި މަސްއޫލުވެގެން ނުވާނެއެވެ. ޒިންމާ އުފުލައިގެން ނުވާނެއެވެ. ﷲ ގަންދީ ހުވާކޮށްގެން ނުވާނެއެވެ.
އަމިއްލައަށް ޚަރާބާއި ފާފައަށް ހުޅަހެޅިގެން ނުވާނެއެވެ. ނަފުސު ހަލާކުކޮށްގެން ނުވާނެއެވެ. އަމިއްލަ ވިސްނުމާއި ފެންވަރު ޚުދުވަޒަން ކުރުމަކީ އިސްލާމީ ޝަރީޢަތް ތަންދޭކަމެކެވެ. އަދި ބުއްދިވެރި އެންމެ އައުލާކަންބޮޑު ގޮތަކީ، އުފުލަން ދަތި ނުވަތަ ނުއުފުލޭ ވަރުގެ މަސްއޫލިއްޔަތެއް ކޮނޑުގައި ނޭޅުމެވެ. ވީހާއަވަހަށް އެފަދަ ޒިންމާއިން ދުރަށް ޖެހުމެވެ. ﷲ ގަންދެއްވައި ކުޅަހުވަޔާ ޚިލާފުވެ، ދޮގުހުވާ މަތީގައި ފާފަވެރިވާން ދެމިހުރެގެން ނުވާނެއެވެ.
އަދިވެސް ނޮވެމްބަރު، 3 ގެ ވަރުގަދަ އުދުވާނީ ހަމަލާގެ ތެރެއިން، ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީސް މެދުވެރިކޮށް މުޅި ދިވެހި ރައްޔިތުންނަށް އެނގެން ބޭނުންވާ މުހިންމު ކަންތައްތައް ބައިވަރު ފޮރުވިފައި އެބަހުއްޓެވެ. މިއީ، އޭރުގެ ވެރިކަމުގެ ފަރާތުން ގަސްދުގައި ފޮރުވާފައި ހުރިކަންތައް ތަކެވެ.
ދިވެހި ރައްޔިތުންގެ ތެރެއިން ބަޔަކު ހޮސްޓެޖުންގެ ގޮތުގައި ނަގައިގެން ގެންގޮސްފައި ވަނިކޮށް އެބައި މީހުންގެ ހަށިތަކާ ދިމާއަށް ހަނގުރާމަމަތީ މަނަވަރެއްގެ ބޮޑުބަޑިތައް އަމާޒުވާންވީ، ކީއްވެ ކާކުގެ އަމުރަކަށް ތޯއެވެ؟ މަނަވަރުގެ ބޮޑެތި ބަޑިތަކުގެ ހައިންޗީގެ ފަލަ ވަޒަނުން ފުރާނަ ނެތިދިޔަ ދިވެހިންނާއި، އޭގެ ވަޒަންތަކުން އަނިޔާލިބުނު ދިވެހިން ބައިވަރު އެބަތިއްބެވެ. މިހާރުވެސް ދުނިޔޭގައި އެތިއްބެވީއެވެ. ބޯޓުފައްތާލުމަށް ބޮޑެތި ހަމަލާތައްދިީ ރަހީނުކުރެވުނު ދިވެހިން އެބޯޓުގައި ވަނިކޮށް ފައްތާލީ، ބައިނަލް އަގުވާމީ ކަނޑުގެ ކޮން ސަރަހައްދެއްގެ ކޮން ޕޮއިންޓެއްގައި ވަނިކޮށްކަން ހާމަކުރަން ޖެހޭނެ އެވެ. އެއީ ސިއްރު ކުރެވިގެންވާނެ ކަމެއްނޫނެވެ.
ނެގޯޝިއޭޓް ކުރުވުމަށް އިސްކުރެވުނު ވަޒީރު، އަހްމަދު މުޖުތަބާގެ ވާހަކަތަކަށް ނަޒަރުކޮށް ބަލާލުމެއް ނެތި މަނަވަރު ކައިރިކުރަން ފެށުމުން މަރާލެވުނީ އެންމެ މީހެކެވެ. ހަގީގަތުގައި އެފުރާނަވެސް ދުއްވާނުލާއި ހުރިހާ ދިވެހިން އެކުގައި ސަލާތްކުރެވޭނެ މޮޅެތި ގޮތަތައް ހުއްޓެވެ. ރާވަން ޖެހޭނެއެވެ.
އެންމެދިވެހި ފުރާނައަކީ ވެސް ދުއްވާލިޔަ ދީގެންވާނެ އެއްޗެއް ނޫނެވެ. ފުރާނައިގެ އަގު ކޮބައޮތޯއެވެ؟ ހޮސްޓެޖުން ހިކިފަސް އައްސޭރިއަކަށް ނުގެންދެވުނީ ކީއްވެތޯއެވެ؟ ފަހެ، އިންޑިއާ އިން ބޭނުންވާ ގޮތް ނުވާނެތީ ތޯއެވެ؟ އިންޑިއާގެ ފޮރުވިފައިވާ ސިޔާސީ ބޭނުން ފުރިހަމަ ކުރަން ތޯއެވެ؟ ސްރީލަންކާ ސިފައިންނައި ގުޅުމެއް ނުހިންގީ ކީއްވެތޯއެވެ؟ ދިވެހިންނަށް ޓެރަރިސްޓުންނަށް ވުރެ ދިވެހިންގެ އަގު މަތިވެފައި ބޮޑުވާނެއެވެ. ޝަރަފުވެރިއެވެ! އާދެ، ދެފަރާތުން ދެކެވެމުން ދިޔަ ވާހަކަތައް ރައްޔިތުންނަށް ސާފުވާން ޖެހޭނެއެވެ. އެއީ ސިއްރު ކުރެވިގެން ވާނެ ކަންކަމެއް ނޫނެވެ.
ފަހެ، ދަންނައެވެ! މިކަން ހިންގާފައިވަނީ، ބައިނަލްއަގްވާމީ ހަމަތަކާ މުއާހަދާތަކައި މުޅިން ޚިލާފަށެވެ. ދެފަރާތުން ވާހަކަދަންކަމުން ދާހާ ހިނދަކު ފުރާނައަކަށް ގެއްލުންވާގޮތަށް އިސްވެ ހަމަލާދީގެން ނުވާނެއެވެ. އެއީ އިންޑިޔާ ސިފައިންހެދި ގޯހެކެވެ. ކުރި ކުށެކެވެ. ރަސްމީކޮށް ސުވާލު ކުރެވިއްޖެ ނަމަ އެމީހުން ބުނާނީ، މަނަވަރުގައި ތިބި ދިވެހިސިފައިން، ރައީސް މައުމޫނައި ވާހަކަދައްކާއި ހުއްދަލިބިގެންކުރި ކަމެއްކަމަށެވެ. އެޒިންމާ ކަނޑާލާނީ ރާއްޖޭގެ ބޮލަށެވެ!!
އާދެ ގޯދާވަރީ މަނަވަރުން ދިންވަރުގަދަ ހަމަލާގައި ވީނުވީއެއް ނޭނގި ގެއްލިފައިވާ މީހުންވެސް ހިމެނެއެވެ. އެމީހުންގެ ވާރިސުންނަށް ފުރިހަމަ މައުލޫމާތު ލިބިފައި ނުވާ މީހުން، މަރުވި މީހުންގެ ތެރޭގައި ގަތުލުވެ ގޮސް ފައިވެއެވެ.
ބައިނަލްއަގްވާމީ ކަނޑުގައި ވަނިކޮށް އެބައި މީހުންނަށް މިފަދަ އަނިޔާ ލިބެން މިޖެހުނީ، ގައުމުގެ ނުވަތަ ސަރުކާރުގެ ދިފާޢުގައިކަން، ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީސް މެދުވެރިކޮށް ހުރިހާ ދިވެހި ރައްޔިތުންނަށް ސާފުކޮށް އެނގެން ވާނެއެވެ. ސިއްރު ކުރެވިގެން ނުވާނެއެވެ.
މިޙަމަލާ ދިނުމުގައި ބައިވެރިވި އެއް މަނަވަރު ކަމުގައިވާ އައި.އެން.އެސް ގޯދާވަރީ މާލޭގެ ބަނދަރުގައި އޮތް ދުވަސްވަރު، އެމީހުންގެ ހެލިކޮޕްޓަރުތަކާއި، ޖެޓްތަކުގެ އިންޖިނޭރަކައި، އަޅުގަނޑާ ބައްދަލުވިއެވެ. އެއީ އޭރު އަޅުގަނޑު މަސައްކަތް ކުރާ ތަނުގެ ގޮތުން އެތަނުގައި ބައްދަލުވެ ވާހަކަ ދައްކާލުމަށް ލިބުނު ފުރުޞަތެކެވެ. ދެކެވުނު ވާހަކައިގެ ތެރޭގައި އޭނާ މަންޒަރު ދުށް ގޮތް އަޅުގަނޑަށް ކިޔައި ދިނުމަށް ފަހު ބުނީ، ކަނޑުމަތިން ޕްރޮގްރެސް ލައިޓަށް، ހޮސްޖެޓުންގެ ގަޔަށް ބަޑިޖެހީ ދިވެހި ސިފައިންނެވެ. ދުރުމީގައި ބަލަން ތިބެގެންނެވެ.
އޭނާ ބުނި ގޮތުން ނަމަ، އެއީ އެވަގުތު މަނަވަރުގައި ތިބި ދިވެހި ސިފައިން އެކަން އެގޮތަށް އެކަންކުރަން ބޭނުންވެގެން އެކަން ކުރިގޮތެވެ. ބަޑިޖެހުމަށް ދިވެހިސިފައިން އަމުރު ނެރުނީއެވެ. މިވަހަކަ އަޅުގަނޑަށްވީ ވަރަށް ހެއްވާ ވާހަކައެއް ކަމަށެވެ. އެއީވެސް ވީއެއް ނުވީއެއް ރައްޔިތުންނަށް އޮޅުންނުފިލާ، ހިނގާފައިވާ މުބުހަމް ކޮށް އޮތްކަމެކެވެ. ރަސްމީކޮށް ސާފުވެފައި އޮންނަން ޖެހޭ މުހިންމު ނުކުތާއެކެވެ. ދިވެހިސިފައިންގެ އޮފިސަރުންތަކެއް އެމަނަވަރަށް ހެލިކޮޕުޓަރެއްގައި ގެންދިއައީ ކީއްކުރަންތޯއެވެ؟ މަނަވަރު އޮތީ ރާއްޖޭގެ ކަނޑުގެ ސަރަހައްދަށް ވަދެތޯއެވެ؟
މިކަން ހިނގިގޮތާއި، ހިނގި ހިސާބެއް ވަނީ ސިއްރުކޮށްނޭނގޭ ހާލަތުގައި ވަންހަނާކޮށް ފައެވެ. އާދެ، ބައިނަލްއަގްވާމީ ކަނޑުގައި ހޮސްޓެޖުންނާ ދެކޮޅަށް ހިންގުނު ހަމަލާއަށް އޯޑަރު ނެރުނު ފަރާތެއް އޮޅުންފިލާފައި އޮތުން ވަރަށް މުހިންމެވެ. ބޭނުންތެރިއެވެ. ޚާއްސަކޮށް މަރުވި މީހުންގެ އާއިލާތަކަށެވެ.
އަލުންބަލުން ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުން މިހާދިސާ ދިރާސާކޮށް ބަލަންޖެހެނީ މިފަދަކަންތަކާ ހުރެއެވެ. އެހެނަސް އެނގޭވަރަކީ ހޮސްޓެޖުންގެ ތެރެއިން ބަޔަކު މަރުވެ، ބަޔަކަށް ހަނގުރާމަތީގައި ބޮޑެތި އަނިޔާތަކާއި ޒަޚަމްތައް ވެފައިވާކަމެވެ.
ދަންނައެވެ! އެނގި ވަޑައިގަންނަ ވާނެ ފަދައިން ރަހީނުން، ނުވަތަ ހޮސްޓެޖުންނަކީ މަރުގެ ތުންފަތްމަތީގައި ތިބޭ އެހެނަސް ކުށެއްނެތް ވަރަށް މައުސޫމު ބައެކެވެ. ފަހެ، ކުށެއްނެތް ބަޔަކަށް، އަދަބެއް، އަނިޔާއެއް ލިބި އެއިން މީހަކު، މަރުވެދާނެ ނުވަތަ މަރާލެވޭނެފަދަ ގޮތަކަށް ބަލައިގެން، އެއްވެސް ކަމެއް ނުހިންގައި ވީހާ ސަލާމަތްކަން ބޮޑު ރައްކަތެރި ގޮތަކަށް ޢަމަލު ކުރުމަކީ، ވަރަށް ނާޒުކު ފައްތަރެއްގައި އޮންނަ ގައުމީ، ވަރަށް ހައްސާސީ މައްސަލައެކެވެ. ސަބަބަކީ، މައުސޫމު ފުރާނަ ގެއްލިދާތީއެވެ.
ފަހެ، އެގޮތުން އެންމެ ހިތި ތަޖުރިބާއެއް ކޮށްފައި ވަނީ ދުނިޔޭގެ އެންމެ ކުރިއަރާފައިވާ އެއް ބާރު ކަމުގައިވާ އެމެރިކާއެވެ. އެމެރިކާގެ ބަޔަކު ރަހީނުންގެ ގޮތުގައި އީރާނުގައި، ހިފެހެއްޓިފައި ވަނިކޮށް އެމީހުން ސަލާމަތް ކުރަން އެމެރިކަގައި އޭރު އޮތް ސަރުކާރުން އެޅި ފިޔަވަޅު ފުރޮޅިގެން ދިޔައީ އެސަރުކާރުގެ ނިމުން ކަމުގައި ވެގެންނެވެ. މިފެންވަރަށް ކަންކަން ދިރާސާ ކުރުމަކީ ގައުމުގެ ގައުމިއްޔަތު ބިނާކޮށް ދެމެހެއްޓުމެވެ. މިނިވަންކަން ދެމެހެއްޓުމެވެ. ސިިޔާދަތު ދެމެހެއްޓުމެވެ.
ދަންނާށެވެ! އެހެންވުމާއެކު މިވަރުގަދަ ހާދިސާއަކީ ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުން އިތުރަށް ތަހުގީގުކޮށް ގައުމީ ފެންވަރެއްގައި ބަލަން ޖެހޭނެ ކަމެކެވެ. ކޮންމެހެން ކުރަންޖެހޭ މަޖުބޫރު ކަމެކެވެ. އިހުމާލުވި މީހުންނާއި ޒިންމާނުނެގި މީހުންނައި މެދު އިންސާފު ކުރެވެން ޖެހޭނެއެވެ. ދެންއަންނަ ވެރިކަމަކުން (ނަމަވެސް) މިތަހުގީގުތައް ކުރަން ޖެހޭނެއެވެ. ހަމަ ގައިމުވެސް އަޅުގަނޑު ދުނިޔޭގައި ހުރިހާދުވަހަކު، މުޅި އުމުރުގައި މިއަޑު އުފުލާނަމެވެ. އިންޑިޔާގެ ސިޔާސީ މިރޭވުންގަނޑުގެ އެންމެއަޑި ދިވެހިން ހޯދަން ޖެހޭނެއެވެ. އެކަމާ ވަރަށް ކެރިގެން އުޅޭނަމެވެ.
ދާދިފަހުން، 1990މ. ގައި މިނިސްޓްރީ އޮފް ޑިފެންސް އެންޑް ނެޝަނަލް ސެކިއުރިޓީން ނެރުއްވި ނޫސްބަޔަނެއްގައި [1988 ނޮވެމްބަރު 3 ގައި، ރާއްޖެއަށް ބޭރުގެ ޓެރަރިސްޓުން ގެނައި ބާޣީންނާ، އެކި ގޮތް ގޮތުން ގުޅުން ހުރި މީހުންނެވެ.] މިގޮތަށް ލިޔުއްވާފައި ވެއެވެ. މީން ދޭހަވާ ގޮތުގައި، 3 ނޮވެމްބަރ 1988 ގެ ވަރުގަދަ އުދުވާނީ ހަމަލާއާ، އެކި ގޮތްގޮތުން ގުޅުން ހުރި މީހުން އަޅުގަނޑުމެންގެ ތެރޭގައި އަދި ވެސް އެބަތިބިކަމެވެ. އެބައުޅޭކަމެވެ.
މިތަނުގައި ހާމަވެގެން މިދަނީ، ހަމައެކަނި ޢާއިލީ ގޮތުން ގުޅޭ ގުޅުން ނޫންކަމަށް ލިބޭ ޤަރީނާއަކީ، ދައުލަތުގެ އަމަން އަމަނާއި، ތަހުގީގުތައް ހިންގަވާ މިނިސްޓުރީއަކުން، ނަސަބާއި ލެއާއި ހުރި ގުޅުމަށް ބައްލަވައިގެން އެފަދަ ބަޔާނެއްގައި ޢިޝާރާތް ނުކުރައް ވާނެތީއެވެ. އަދި އެއާއެކު ހަސަބާއިނަސަބާ ހުންނަ ގުޅުމަކީ، އެކަކު ކުށެއް ކުރުމުން އޭގެ އަދަބު އޭނާ އާއި ގުޅުންހުރި އަނެއް މީހާއަށް ނުދެވޭނެތީއެވެ. އެއަށް ވުރެ ފުޅާކޮށް ނަމަ ދިވެހިންނަކީ އެއް ނަސްލެއްގެ އެއް އަގީދާއެއްގެ އެއް ސިފައެއްގެ، އެއް ދީނެއްގެ އެއް ބަޔަކަށް ވާތީއެވެ. ފަހެ، އެމީހެއްކުރި ކުށް އޮންނާނީ އެމީކަހަކަށެވެ. މުޅިދަރިކޮޅަކަށް ނޫނެވެ.
ފަހެ، ދަންނާށެވެ! މިގޮތުން އެއަނިޔާވެރި ވަރުގަދަ ހަމަލާގައި ބައިވެރިވެފައި ވަނީ ކިތައް މީހުންތޯއާއި، އެމީހުންގެ ހިއްސާ އެކަމުގައި ވަނީ ކިހާ ބޮޑު ކުޑަމިނެއްގައިތޯ އާއި ހައްޔަރު ކުރަންވީ މީހުންނާއި، ހައްޔަރު ނުވާންވީ މީހުންނަކީ ކޮބާތޯ އާއި އެއީ ކީއްވެގެންތޯ އާއި މިހުރިހާ މައުލޫމާތު ތަކަކީ، ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހަށް ގެންގޮސް ބަހުސްކުރެވި، އަދި ތަހްގީގު ކުރެވި ޝަރީޢަތަށް ގެންދަން ޖެހޭނެ ކަންކަމެވެ. ފުރިހަމަ ރަސްމީރިޕޯޓެއް އޮންނަން ޖެހޭނެ ކަމެކެވެ. ރާއްޖޭގެ އޭރުގެ ޚާރިޖިއްޔާއިން މިކަމުގެ ފުރިހަމަ ޒިންމާ އުފުލަން ޖެހޭނެއެވެ.
އާދެ، އިންޑިޔާ ސިފައިން މިކަމުގައި ހަރަކާތްތެރި ވިލެއް އަވަސްކަމީ، ގިނަގުނަ ޝައްކުތަކެއް ހުރިކަމެއް ކަމަށް ފާކިސްތާނުގެ ޖާސޫސީ އިދާރާތަކުން ވަނީ، ސާބިތުކަމާ އެކު ހާމަކޮށްފައެވެ. ދިވެހި މުއައްރިޚު ޝަފީގުގޭ ޝަފީގް ވިދާޅުވާ ގޮތުގައި މި ޢުދުވާންގެ ހަރަކާތްތައް ތަހުގީގު ކުރުމަށް ސަރުކާރުން އުފެއްދި ރިޔާސީ ކޮމިޝަނުގެ އެއް މެންބަރެއް ކަމުގައިވާ އަލްއުސްތާޛު ޢަބްދުﷲ ޙަމީދު، ކޯފާ ވެގެން ގެއަށް ވަޑައިގަންނަވަން ޖެހުނީ، އެރިޕޯޓުން މިބުނެވޭ މުހިންމު ނަންތައް އުނިކުރުމަށް ހަމަޖެހުމުންނެވެ. އެނަންތަކުގެ ތެރޭގައި މަޝްހޫރު ނަމަކަށް “އައި އެޗު ޒަކީ” އޭ ކިޔުނު މަޝްހޫރު ނަމެއްވެއެވެ.
އާދެ! މިވަރުގަދަ ހަމަލާއާގުޅޭ އެއްވެސް ސިއްރެއް ރައްޔިތުންނާއި ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހަށް ނޭނގޭ ގޮތަށް އޮތުމަކީ، ރައްޔިތުން ރުހޭނެ ކަމެއް ކަމަށް އަޅުގަނޑު ނުދެކެމެވެ. އަދި އަޅުގަނޑު ގަބޫލެއް ނުކުރަމެވެ. އަދި އެއްވެސް ދިވެއްސަކު ވެސް، މިކަން ގަބޫލެއް ނުކުރާނެއެވެ. ކޮންމެ ނަސްރުގެ ދުވަހަކު މިއަޑުތައް އުފުލާށެވެ!!
އޭ! ﷲ އެވެ! ރައްޔިތުންގެ މައްޗަށް ވެރިވެގެންދިޔަ ބިރުވެރި، މިހަމަލާގެ ބިއްދަށުގައި ފޮރުވިފައިހުރި ސިއްރުތައް އަޅުގަނޑުމެން ދިވެހީންނަށް ވީހާއަވަހަށް ހާމަކޮށް ދެއްވާށިއެވެ! އާމީން!