7 ފެބްރުއަރީ 2012 ވީއަނގާރަ ދުވަހު، ދިވެހިންނަށާއި މުޅިދުނިޔެއަށް، ﷲ ދެއްކެވި ކުޅަދުންވަންތަ ކަމުގެތެރެއިން ވުޖޫދަށްއައި ހަމަހިމޭން ސަރުކާރުން އަދާކުރަންޖެހޭ ދުސްތޫރީ ވާޖިބެއް ކަމުގައިވާ ރިޔާސީ ބަޔާން ރައްޔިތުންނަށް އިއްވުމަށް މަޖިލީހުގެ ގަވާއިދުގައި ކަނޑައެޅިފައިވާ ގޮތުގެމަތިން، މަޖިލީހުގެ ރައީސް އަލްފާޟިލް އަބްދުﷲ ޝާހިދު އެކަން ބޭއްވެވުމަށް އިއުލާނު ކުރެއްވީ، 1 މާޗް 2012 ވީބުރާސްފަތި ދުވަހުގެ، ދިހައެއް ޖަހާއިރަށެވެ. ގާނޫނު އަސާސީގެ، 84 އާއި 83 ވަނަ މާއްދާގެ ދަށުން، މިކަން އޮންނަނީ މިގޮތަށް ހަމަޖެހިފައެވެ. އަދި ގާނޫނު އަސާސީގެ މިދެންނެވި މާއްދާތަކުގެ ދަށުން ހެދިފައިވާ މަޖިލީހުގެ ގަވާއިދުގެ، ހަވަނަ ބާބު، ދައުރާއި ޗުއްޓީގެ، 16 ވަނަ މާއްދާއާއި ދިހަވަނަ ބާބު، ރިޔާސީ ބަޔާންގެ، 25 ވަނަ މާއްދާގައި ވަރަށް ސާފުކޮށް ލިޔެވި ކަނޑައެޅިފައި އޮންނަގޮތަކީ މިއެވެ.
ފަސްވަނަ ފަހަރުގެ ޖަލުހަދާން ފެށުމަށް، އަޅުގަނޑު ގަސްދުކުރަނީ ކުޑަމުޤައްދިމާއަކާ އެކުގައެވެ. މިއީ، 4 ވަނަ ފަހަރާއި، 5 ވަނަ ފަހަރާދެމެދު ރާއްޖޭގެ ސިޔާސީ މަސްރަޙަށް އަންނަމުންދިޔަ ފާހަގަ ކޮށްލެވޭ ބޮޑެތި ބަދަލުތަކެވެ. 2003 ސެޕްޓެމްބަރ 19-20 ގެޙާދިޘާއަށް ފަހު، ރާއްޖޭގައި ފެށިފައިއޮތް އިސްލާހީ ހަރަކާތް ކުރިޔަށް ގެންދެވުނީ ރާއްޖެއިން ބޭރުގައި މަރްކަޒު ކުރެވިގެންނެވެ. އެމަސައްކަތް ކުރާނެ މަރްކަޒީ އިދާރާތަކެއް ގައިމު ކުރެވިގެންނެވެ. ސްރީލަންކާއާއި އިނގިރޭސި ވިލާތުގައެވެ. އެމެރިކާގައާއި ސްވިޓްޒަލޭންޑްގެ ބާސްލޭގައި ވެސް މަސައްކަތް ކުރެވުނެވެ. ބޭރުދުނިޔޭގެ ތާއީދާއި އެހީތައް ލިބިގެންނެވެ. ޚާއްސަކޮށް އިނގިރޭސިންގެ ފުރިހަމަ ޙިމާޔަތް ލިބިފައި އޮވެގެންނެވެ.
ޙަސަން އީވާން ނަސީމް، މ.އޭޝިޔާ މާލެ އަށް ޖަލުގައި އަނިޔާކޮށް މަރާލުމާއި ޖަލުގައި ގައިދީންގެ ތެރެއަށް ބަޑިޖަހައިގެން ބަޔަކުމަރާލުމަކީ ދިވެހިގައުމު ސިއްސުވާލި އާދަޔާޚިލާފު ކުއްލިޝޮކެކެވެ. މިކަމާޝައްކު އުފައްދާނެ ދިވެއްސެއް ނުހުންނާނެކަން ކަށަވަރެވެ. ފަހެ ދަންނާށެވެ! 19 އަދި 20 ސެޕްޓެމްބަރ 2003 ވީހުކުރު ދުވަހާއި ހޮނިހިރު ދުވަހަކީ، ދިވެހިތާރީޚުގައި ފާހަގަކޮށް ފަވާލެވިފައިވާ ވަރަށްތާރީޚީ ދެދުވަހެވެ. އީވާން ނަސީމް މަރާލުމާއި ޖަލުގައި ބަޑިޖެނުން ވެގެންދިޔައީ ޒަމާންވީ ވެރިކަމުގެ މިސްރާބު އިސްލާހައި ދިމާއަށް ބަދަލުކޮށްލި އިސްތިރާތީޖީ ޝޮކަކަށެވެ. މިޝޮކާގުޅިގެން ދިވެހިރައްޔިތުންގެ ތެރެއިން ގިނަބަޔަކު ކެކިގަނެ އުތުރިއެރިއެވެ. އަދި އެކަމާވިދިގެން އޭގެއަނެއް ދުވަސް ކަމުގައިވާ، ހޮނިހިރުދުވަހު މާލޭގައި ޒުވާނުންތަކެއް މަގުމައްޗަށް ނުކުމެ، ސަރުކާރަށް ދަށްކާލީ ވަރަށްޒަމާނީ ބިރުވެރިކަމެކެވެ. މިހާރުގެ ގޮތުން ދަންނަވަނީނަމަ، ސަރުކާރަށް ގޮންޖެހި މޮޑަންތްރެޓެކެވެ. ސްޓްރެޓެޖިކް ޝޮކެކެވެ. ދެންމީގެފަހުން އެފަދަނުރައްކާތަކުން ސަލާމަތްވުމަށް ސަރުކާރަށް މަޖްބޫރުވީ، ރައްޔިތުންގެ ވިންދާއެއްގޮތަށް ރައްޔިތުން ގޮވަމުން، އަޑުއުފުލަމުން ގެންދިޔަ އިސްލާހުތަކާ ދިމާއަށް ގައުމުގެ މިސްރާބު އަނބުރާލާށެވެ. ސަރުކާރަށް މިކަންތައް މިގޮތަށް ކުރުމަށް މަޖްބޫރުވިއެވެ. ހަމައެރޭ އިރާކޮޅު ރައީސް މައުމޫނު ދިވެހި ގައުމައި މުޚާޠަބު ކުރެއްވިއެވެ. މައްޗަށް ޖައްވަށް ފަޒާއަށް ދިވެހިންގެ ގަޔަށް ބަޑިޖަހަން ޖެހުނުކަމަށް އިޢުތިރާފްވެ ވަޑައިގަތެވެ. އަދި މާލަސްތަކެއް ނުވެ، އިސްލާހީ އެޖެންޑާއެއް އިއުލާނު ކުރެއްވިއެވެ. ހިއުމަން ރައިޓްސް ބިލަކާއި ސިވިން ސަރވިސް ބިލެއް މަޖިލީހަށް ވައްދައި އަވަސް މުއްދަތެއްގައި އަމަލީސިފަ ގެނެވުނެވެ. އަދި އިދިކޮޅު ފަރާތްތަކުގެ އިސްލާހީ ހަރަކާތްތައް ބޭރާއި އެތެރޭގައި ވަރަށްބާރު ސްޕީޑްގައި ކުރިޔަށް ގެންދަން ފެށިއެވެ.
ޖަވާހިރުވާދީ އިލްޔާސް ހުސައިން އިބްރާހީމް، ތިންވަނަފަހަރު ދޫނިދޫޖަލަށްލައި ކުޑަގޮޅިއެއްގައި ބަންދުކުރީ، މާލޭ ސަލްޓަންޕާކްގައި ގޮއްވާލެވުނު ގެވެހި އުފެއްދުމެއް ކަމުގައިވާ، “ކަޓޫރަބޮން” ސަލްޓަންޕާކްގައި ގޮއްވާލިކަންތަކާ ގުޅުވައިގެން ސިފައިންކުރި ތުހްމަތުތަކެއްގެ މައްސަލައިގައެވެ. މިކަންތައް ހިނގާދިޔައިރު، އަޅުގަނޑުހުރީ، ދޫނިދޫޖަލުގައި ކުޑަގޮޅީގެ ބަންދެއްގައެވެ. އެހެނަސް ރައީސް މައުމޫނުގެ އޯޑަރަށް މިކަމުގައި އަޅުގަނޑު ތާށިކޮށް ޖަލުގެ ބޮޑުހުކުމެއް އިއްވުމަކީ، ސިފައިންގެ އެންމެބޮޑު ރޭވުމެވެ. އަދި ރައީސް މައުމޫނު ސަރުކާރުގެ އެންމެބޮޑު ބޭނުމަކަށް އޭރުވެފައިއޮތީ މިކަމެވެ. ރައީސް މައުމޫނު މިކަންމިގޮތަށް ރާވައިގެން ހިންގެވީ، ޑޮކްޓަރ މުހަންމަދު ވަހީދުހަސަން މަނިކަށް އަޅުގަނޑުގެ ތާއީދުދީ، ސަޕޯޓްކޮށް ސިޔާސީ ލީޑަރަކަށް ގަބޫލުކޮށްގެން ރާއްޖޭގެ ސިޔާސީކަން ކަމުގައި އިސްކޮށް އުޅޭތީއެވެ. އަދި ޑޮކްޓަރ ވަހީދަކީ ރާއްޖޭގެ ސިޔާސީ މަސްރަހަށް މުޅިންއާ އިސްލާހު ތަކެއް ގެނައުމަށް ސަރުކާރުތެރޭގައި އިސްކޮށް ހުރެގެން މަސައްކަތްކުރާ ލީޑަރަކަށް ވާތީއެވެ. ރައްޔިތުންގެ ބޮޑުމަޖިލިސް ކަމުގައިވާ ޚާއްސަމަޖިލީހުގެ ތެރޭގައި 1980 ވަނަ އަހަރު ފެށުނު އިސްލާހީހަރަކާތް ލީޑްކޮށްދެއްވީ ޑޮކްޓަރ ވަހީދެވެ. އަދި ބޮޑުކާމިޔާބަކާއެކު ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުން މާލޭގެ އިސްގޮނޑި ކާމިޔާބު ކުރެއްވުމަށް ފަހު، ރައްޔިތުންނަށް ފައިދާހުރި މުހިންމު ބިލްތަކެއް ހުށަހަޅުއްވައި ރައްޔިތުންގެ އިސްލާހަށް ކުރެވުނު ގިނަގުނަ މަސައްކަތުގައި އިސްކޮށް ހަރަކާތްތެރި ވެލެއްވީ، ޑޮކްޓަރ ވަހީދެވެ. މިކަންކަމާހުރެ ޑޮކްޓަރ ވަހީދުވަނީ ރައީސް މައުމޫނު ސަރުކާރުގެ އަމާޒުފަތް ގަނޑަކަށް ވެފައެވެ. ފާރަލާއި މޮނިޓަރކޮށް ބަލަހައްޓަމުންދާ ސިޔާސީ ލީޑަރަކަށް ވެފައެވެ.
ޖަވާހިރުވާދީ އިލްޔާސް ހުސައިން އިބްރާހީމް، ދެވަނަފަހަރު ދޫނިދޫ ޖަލަށް ލެވުނީ، 1990 ވަނަ އަހަރު ޖޫން މަހު، 01 ގައި ދިވެހި ސަރުކާރުގައި “ސިޔާސީ މަޖައްލާ” އެއްގެ ނަމުގައި ރަޖިސްޓްރީ ކޮށްގެން ފުރަތަމަ ފަހަރަށް ރާއްޖޭގައި ސިޔާސީ މަޖައްލާއެއްގެ ނަމުގައި އަލަށް ނެރެވުނު ސިޔާސީ މަޖައްލާ ކަމުގައިވާ، “މަންތިރި” މަޖައްލާގެ މައްސަލާގައެވެ. މިއީ ސިޔާސީ މަޖައްލާއެއްގެ ގޮތުގައި އެނަމުގައި ރާއްޖޭގައި ރަޖިސްޓްރީ ކުރެވުނު ފުރަތަމަ މަޖައްލާއެވެ. ސިޔާސީ މަޖައްލާ އެއްގެ ނަމުގައި ރަޖިސްޓްރީކުރީ، ފައުޅުގައި ސިޔާސީ ކަންކަން ކުރުމުގެ މަގްސަދުގައެވެ. ސިޔާސީ ބިރުވެރިކަން މުޖަތަމަޢުން ކަނޑުވާލުމަށެވެ. އަދި ދިވެހި ރައްޔިތުން ރާއްޖޭގެ ސިޔާސަތުދެކެ ގަންނަބިރުން އެއްކިބާކޮށް، ސިޔާސީ ކަންކަމަށް ޒުވާނުން ހޭނުވުމުގެ މަގްސަދުގައެވެ.
ޖަވާހިރުވާދީ އިލްޔާސް ހުސައިން އިބްރާހީމްގެ މުޅިހަޔާތުގައި ފުރަތަމަފަހަރު އަލަށް ޖަލަށްލެވުނީ، އެފްޕީއައިޑީގެ މަޝްހޫރު ބޮޑުޚިޔާނާތާ ގުޅިގެން، އަލްފާޟިލް މާކުން އަބްދުއް ސައްތާރު (ސަޓޯ) ކ.ދޫނިދޫ ޖަލުގެ ކުޑަގޮޅީގައި މިނިސްޓްރީ އޮފް ޑިފެންސުން ތަހްގީގަށް ބަންދުކުރެވިފައި ވަނިކޮށް، ސިފައިންގެ ވެރިޔާގެ ނައިބު، އަދި މިނިސްޓަރ އޮފް ޑިފެންސްގެ އޭރުގެނައިބު އަލްފާޟިލް އެންދެރިމާގޭ އިލްޔާސް އިބްރާހީމް، ސަޓޯއައި ކޯޑްލެސްފޯނަކުން ސިއްރުގޮތަކަށް ދެއްކެވި، ތަހްގީގާގުޅުންހުރި ވާހަކަތައް ރެކޯޑް ކޮށްފައިވާ ކެސެޓްރޯލް އާންމުކޮށް ފަޅާއަރުވާލި މައްސަލާގައެވެ. ހަގީގަތުގައި މިއީ އިލްޔާސާއި ސަޓޯއާ ދެމީހުންވެގެން ރާވަމުން ގެންދެވި ޣައިރުގާނޫނީ ރޭވުންގަނޑެކެވެ. ދައުލަތުން ކުރައްވަމުން ގެންދެވި ބޮޑުތަހްގީގަކަށް އެޅުއްވި ހުރަހެކެވެ. އިލްޔާސް ފަދަ ދިވެހި ސަރުކާރުގެ އެހާމަތީ ފެންވަރުގެ ވެރިއަކު އެފަދަކުށެއް ކޮށްފާނެކަމަށް އެއްގޮތަކަށް ވެސް އަޅުގަނޑުގެ ހިތަކަށް ނާރައެވެ.
ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުގެ މެންބަރުން ވިދިވިދިގެން ދެމަސްދުވަހުގެ ޗުއްޓީއެއް، ހުރިހާމެންބަރުން އެކުގައި ނެންގެވުމަކީ ވަރަށް ބޮޑުގޯހެކެވެ. ރަނގަޅު ކަމެއްނޫނެވެ. ގައުމަށްހުރި ބޮޑުނުބައެކެވެ. ގައުމަށް ފައިދާހުރި ގޮތެއް ނޫނެވެ. ދައުލަތުގެ ތިންބާރުންކުރެ އެއްބާރު ކަމުގައިވާ ރައްޔިތުންގެ މަޖިލިސް، 60 ދުވަހުގެ ދިގުމުއްދަތަކަށް ޗުއްޓީއެއްގައި ބޭއްވުމަކީ، އެއްގޮތަކަށް ވެސް ކޮށްގެންވާނެ ކަމެއްނޫނެވެ. މުޅިގައުމު ހުސްކަމެއްގެ ތެރެއަށް ވެއްޓިގެން އުޅޭދުވަސް ވަރެއްގައި ރައްޔިތުންގެ މަޖިލިސް އެހާގިނަދުވަހު އެއްނުވާގޮތަށް އޮތުމަކީ، އެއްވެސް ހާލެއްގައި ހަމަޖެހޭ އުސޫލެއްނޫނެވެ. ހިތާމަހުރި ކަމެކެވެ.
ދައުލަތުގެ ދުސްތޫރުގައި އޮންނަނީ މަޖިލީހުގެ ޖަލްސާތައް އަހަރެއްގެ ތެރޭގައި ބެހިގެންވާނީ، 3 ދައުރެއްގެ މައްޗަށެވެ. އަސާސީ ދުސްތޫރުގެ، 83 ވަނަ މާއްދާގެ ދަށުން، ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުގެ ގަވާޢިދުގައި އެތިންދައުރު ބަޔާންކޮށްފައި އޮންނަނީ، މާޗް މަހުގެ އެކަކުން އޭޕްރީލްގެ ނިޔަލަށެވެ. އަދި ޖޫންމަހުގެ އެކަކުން ފެށިގެން އޯގަސްޓް މަހުގެ ނިޔަލަށެވެ. އަދި އޮކްޓޯބަރ މަހުގެ އެކަކުން ފެށިގެން ޑިސެންބަރުގެ ނިޔަލަށެވެ. މިދައުރުތައް މަޖިލީހުގެ ގަވާޢިދުގައި ބަހާލެވިފައިވާ ގޮތުން، 12 މަސްދުވަހުގެ ތެރެއިން އެބޭފުޅުން ރަސްމީ މަސައްކަތް ކުރައްވާނީ، 8 މަސް ދުވަހުއެވެ. 3 މަހުގެ ދެދައުރާއި 2 މަހުގެ އެއްދައުރެވެ.
ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުގެ މެންބަރުންގެ ދެމަސްދުވަހުގެ ދިގުޗުއްޓީއަށް ފަހު، މަޖިލީހުގެ އާދައުރެއް މާޗްމަހު އެކެއްގައި ފެށިއްޖެއެވެ. 2010 ވަނަ އަހަރަށް ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުގެ އާދައުރެއް ފެށިގެން ދިޔައީ ދިވެހިގައުމުގެ ރައީސުލް ޖުމްހޫރިއްޔާ، ދައުލަތުގެ ވެރިޔާ އަލްފާޟިލް މުހަންމަދު ނަޝީދު ގެ ޚުޠްބަތުލް ޢަރުޝިއާ އެކުގައެވެ. ދައުލަތުގެ ވެރިޔާގެ ކުރިމަތީގައި ހުރި ޕޯޑިއަމް ތެރެއިން ފެންނަންހުރި ސްކްރީނަކުންނާއި ކަނާއަތްފަރާތާއި ވާއަތް ފަރާތުގައި ހުރިރީތިހިމަ ދަނޑިއެއްގައި ހަރުކޮށްފައިވާ ވަރަށްއޮމާން ނޭންގޭކަހަލަ ބިއްލޫރި ކޮޅަކުން ބައްލަވައިގެން ވިދާޅުވަމުން ގެންދެވި ވަރަކަށް، ރޯލްކުރެވެމުން ދިޔަ ޚުޠްބަތުލް ޢަރުޝި ހިމެނިގެން ދިޔައީ އޭފޯސައިޒުގެ ގަނޑަކަށް ދެސަފްޙާ ފެތޭގޮތަށް ބަހާލެވިފައިވާ، 35 ސަފްޙާގެ ވަރަށްވަރުގަދަ އިންޒާރެއް ހިމެނިގެންދިޔަ އާދަޔާޚިލާފު ޖަޒްބާތީ ޚުޠުބާއަކަށެވެ. އެއިންޒާރަކީ މިއެވެ. “މި ނިޒާމުގެ ޠަބީޢަތުން ބޭރުން މިވެރިކަމަށް ލޮޅުމެއް ގެނެސް، ލާހިކުނޫން ބަދަލަކަށް އުންމީދު ކުރަނީނަމަ، އެފަދަ ކަންކަމުގެ ރައްކަލެއްގެ ގޮތުގައި ވެރިކަމުގެ ފަރާތުން އަމަލު ކުރުމަށް މަޖްބޫރުވާ ގޮތުގެ ސަބަބުން ގެއްލުން ލިބޭނީ ހަމައެކަނި ވެރިކަމުގެ މި ނިޒާމަކަށް ނޫން. ވާދަވެރި ފަރާތްތަކަށް ވެސްމެ. އަޅުގަނޑު ނުދެކެން، މިއީ އަޅުގަނޑުމެން އެކަކުވެސް ކަންވުމަށް އެދޭނެގޮތް ކަމަކަށް. ބުއްދިވެރި ގޮތަކީ، މިވަގުތު އެފަދަޒާތީ ވާދަވެރިކަމުގެ ތެރެއަށް ވެއްޓިނުގަނެ، ކޮންމެހެން ބޭނުންވާ މުހިންމު ގައުމީ ތަރަހަތައް ބިނާކުރުން.” ފަހެ، މިއީ ކޮންމެހުކުރު ދުވަހެއްގެ ޟުޙާވަގުތުގައި ދައުލަތުގެ ވެރިޔާ ދެއްވާ ޚުޠުބާތަކުގެ އަހަރީމައި ޚުޠުބާއެވެ. ބައެއްސިޔާސީ ލީޑަރުން ބުނާގޮތުގައި “ބިސްމިﷲއް ރަޙްމާނިއްރަޙީމް. ދިވެހި ރާއްޖޭގެ ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުގެ ޢިއްޒަތްތެރި ރައީސް. އައްސަލާމް ޢަލައިކުމް” މިކަލިމައިން ފަށްޓަވައި “ވަލްޙަމްދުލިއްލާހި، އައްސަލާމް ޢަލައިކުމް” މިކަލިމަ ވިދާޅުވަމުން ނިންމާލެއްވި ޚުޠުބާގައި ދިވެހިންގެ މާތްވެގެންވާ މުގައްދަސް ދީން ކަމުގައިވާ “އިސްލާމްދީން” ގެ ނަން އެއްގޮތަކަށް ވެސް ގެންނަވާފައެއް ނުވެއެވެ.
މިމައުޟޫ، މުހިންމު މައުޟޫއަކަށް އަޅުގަނޑު ބަލައިގަނެ އިޚްތިޔާރު ކުރަންޖެހުނީ، ދިވެހިރާއްޖޭގެ ޖުމްހޫރިއްޔާގެ ޤާނޫނުއަސާސީ އިޞްލާޙުކުރުމަށް، ރައީސްމައުމޫނުގެ ސަރުކާރުން ދެވަނަފަހަރަށް އަނެއްކާވެސް، ގޮވާލެއްވުމާ ގުޅިގެން އެމަސައްކަތް ކުރުމަށް އެކުލަވާލެވުނު ރައްޔިތުންގެ ޚާއްޞަމަޖިލިސް، ކަމުގައިވާ ރައްޔިތުންގެ ބޮޑުމަޖިލީހުން، ބުރަބޮޑު، ޤައުމީ މަސައްކަތް ކުރިޔަށް ގެންދާދުވަސް ވަރަކަށް ވާތީއެވެ.އަދި އެމުހިންމު މަސައްކަތާދޭތެރޭ ގައި، އެންމެހާރައްޔިތުން ވިސްނައި ފިކުރުކޮށް ގޭތެރޭގައާއި ގޭތެރެއިން ބޭރުގައާއި ސައިހޮޓާ ތަކާއި ހުރިހާތަނެއްގައައި، އަދި ހުރިހާއިރެއްގައި ވެސް ބަހުސްކޮށް ރަނގަޅު، ތެދުވެރި ނަތީޖާއެއް ހޯދުމަށް ރައީސްމައުމޫނު، އަމިއްލަފުޅަށް ގޮވާލައްވައި އެކަމާގުޅޭގޮތުން ޚާއްޞަ ނުކުތާތަކެއް ރައްޔިތުންނައި ހިއްސާކޮށް ލައްވާފައި ވާތީއެވެ. އެއީ އެއްގޮތަކަށްވެސް، ކިނބިގަސްދޮށުގޭ އަލްއުސްތާޒު މައުމޫނު ޢަބްދުލް ޤައްޔޫމުގެ ހުށަހެޅުއްވުމެއް ނޫނެވެ. އެހުށަހެޅުއްވުންތައް، އައިސްފައިވަނީ ދައުލަތުގެ ނިޝާނުގެ ދަށުން، ދިވެހިރާއްޖޭގެ ރައީސުލް ޖުމްހޫރިއްޔާގެ ރަސްމީ ނަންފުޅުގައެވެ. އެއީ، 2005 ފެބްރުއަރީ 14 ވަނަ ދުވަހު ހުށަހަޅުއްވާފައިވާ، 31 ނުކުތާއެވެ. ގާނޫނު އަސާސީއަށް އެބަދަލުތައް ގެންނަވަންފެނި ވަޑައިގަންނަވާ ސަބަބުވެސް އެމަނިކުފާނު، ބަޔާން ކުރައްވާފައި ވެއެވެ. މިވާހަކަތައް އާންމުކޮށް އިއުލާނުކޮށް ދެއްވީ، އިސްލާމީ މަރުކަޒުގެ މާލަމުގައި، 2004 ޖޫން 9 ވަނަދުވަހު އެވެ.
އޭ! ލޮބުވެތި ދިވެހި ރައްޔިތުންނޭވެ! މިމަޒްމޫނުގައި އަލިއަޅުވާލަން އަޅުގަނޑު މިއުޅެނީ، ކޮންމެ ދިވެހި ރައްޔިތަކުވެސް ވިސްނާލަންޖެހޭ ވަރަށްމުހިންމު ދިމާއަކަށެވެ. ފަހެ، ނުފޯދޭރުކަކުން އެތްހޯދުމާއި ނުވިހާ ކުއްޖެއްގެ ފޫޅު ހޯދުމަކީ، އެންމެގިނައިން އިސްތިބްދާދީ ވެރިން އެމީހުންގެ ވެރިކަން ސާބިތުކޮށް މުޅިއުމުރަށް ދެންމުމަށްޓަކައި ކުރާބުރަ މަސައްކަތެކެވެ. ހަމަ އެފަދައިން މިމަސައްކަތައް ނުވިހާކުއްޖެއްގެ ފޫޅުހޯދުމޭ ވެސް ބުނެވިދާނެއެވެ. މިދެކަންތައް މަޖާޒީގޮތުން، މާނަވީދޭހައެއްނެތި އަޅުގަނޑު މިދޭހަކުރަނީ، އިސްތިބްދާދީ ވެރިން އެމީހުންގެ ވެރިކަންމުޅި އުމުރަށް ދެންމުމަށްޓަކައި، ކުރާބުރަ މަސައްކަތެކެވެ. ހަގީގަތެއްނެތް ގޮތުގައި އެކިމީސްމީހުނެގެ ބޮލުގައި އަޅުވާ، ބޮޑުބަދުނާމެވެ. ރައްޔިތުންނަށް އޮޅުވާލާ ބޮޑުއޮޅުވާލުމެވެ. ޚުދުމުޚްތާރު ވެރިޔާގެ އަރިހުގައި ތިއްބަވާ ބޮޑުންގެ ތެރޭގައި އަބަދުވެސް މިމަސައްކަތް ރާވާއި ހިންގައިދޭނެ ވަރަށް އިތުބާރުކުރެވޭ ޖަމާޢަތެއް ހަރަކާތްތެރި ވާނެއެވެ. އޭގެތެރޭގައި ކެބިނެޓް މިނިސްޓަރުންގެ އިތުރަށް ސިފައިންނާއި ފުލުހުން ތިބޭނެއެވެ. ވެރިމީހާއާއި ބޮޑުންގެ އެޖަމާޢަތާ ސީދާކޮށް، އެއްވެސް މެދުވެރިއަކާނުލާ އަބަދުވެސް ގުޅޭނެއެވެ. ހުޅުވާލެވިފައި އޮންނަބަޖެޓެއް އޮންނާނެއެވެ. އެމީހުންގެ މަސައްކަތަކީ، ހަގީގަތެއްނެތް ބޮޑެތި ބަޣާވާތްތައް އީޖާދުކޮށް ވެރިކަން ސާބިތުކޮށް، ދެމެ ހެއްޓުމެވެ. މިވައްތަރަށްދާ ތިން، “ބަޣާވާތެއް” ރައީސް މައުމޫނު އީޖާދުކޮށް އުފެއްދެވިއެވެ.
ރައްޔިތުންގެ ޚާއްސަ މަޖިލިސް ކަމުގައިވާ ރައްޔިތުންގެ ބޮޑު މަޖިލީހުގައި މިހާރު ބަހުސް ކުރެވެމުންދަނީ ކުރިޔަށް އޮތްތާގައި ދިވެހިރާއްޖޭގައި ވެރިކަން ހިންގުމުގެ ނިޒާމު ގެންގުޅޭނެ ގޮތަކާމެދުގައެވެ. ބޮޑުމަޖިލީހުގެ 83 ވަނަ ޖަލްސާއާއި 84 ވަނަ ޖަލްސާގައި މިބަހުސް ވަރަށް ތަފްސީލުކޮށް ކުރިޔަށް ގެންދެވިއްޖެއެވެ. އަދި މީގެކުރިން ވެސްވަނީ، މިމައުޟޫއަށް ދިގުކޮށް ވާހަކަ ދައްކާފައެވެ. އުންމީދުކޮށްގެން މިތިބީ، އިރާދަ ކުރެއްވިއްޔާ، 2006 މެއި 7 ވާ އާދީއްތަ ދުވަހު އޮންނަ، 85 ވަނަ ޖަލްސާގައި ވޯޓަށް އަހައި ވަކިގޮތެއް ކަނޑަ އެޅޭނެއެވެ.
ފަހެ، ދުނިޔޭގައި އިންސާނުން އާބާދުވެ ދިރިއުޅެންފެށި ހިސާބުން ވެރިކަންވަނީ، ތައާރުފްވެ ފެށިގެން ހިނގައި ގެންފައެވެ. ކޮންމެ ދެމީހަކަށްވުރެ، އެކަކު އިތުރުވެއްޖެނަމަ، އިސްމީހަކު ހުރެއެވެ. އެކިއެކި މުޖްތަމަޢު ތަކުގައި ތަފާތުގޮތް ގޮތަށެވެ. ކޮންމެ ޖަމާޢަތެއްގެ ތެރޭގައި ވެސް ފާޑެއްގެ ނިޒާމެއް އުފެދި އަށަގެންފައި އޮވެއެވެ. އިސްލީޑަރަކު ހުރެއެވެ. ބޮޑުން ތިބެއެވެ. ވިރާސީވެރިކަމާއި ޖުމްހޫރީ ވެރިކަމުގެ ވައްތަރުތަކެވެ. ފަހެ، ޢިލްމުވެރިން ވެރިކަމުގެ ނިޒާމު ބައިކޮށްފައި ވަނީ، މައިގަނޑު ތިންވައްތަރަކަށެވެ. ގިނަ ވައްތަރުގެ ނިޒާމުތަކަކަށް ނޫނެވެ. ވެރިކަމަކީ، މާގިނަ ވައްތަރުތަކެއް ހިމެނޭ ނިޒާމުތަކެއް ބޭނުންވާ ކަމެއްނޫނެވެ. ﷲ ގެ ކަލާންފުޅުގަޔާއި ރަސޫލާގެ ސުންނަތުގައި ވެރިކަން ކުރުމަށް ވަކިނަމެއްގެ ނިޒާމެއް ބޭނުންކުރުމަށް އަމުރުކުރައްވާ ފައެއްނެތެވެ. އިސްލާމްދީން ގެނެސްދެއްވި ނިޒާމަކީ، އަދުލު އިންސާފައި މަޝްވަރާގެ މަތިވެރި އުސޫލެވެ. ޒިންމާދާރު މަސްއޫލިއްޔަތު އުފުލާޒާތުގެ ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހެއް އޮތުމުން، މިއުސޫލު ގައިމުކުރެ ވުނީއެވެ. ވަރަށް ފަސޭހައެވެ. ބޮޑުޚަރަދުތަކާއި ވެރިކަމުގެ ހައިބަތުތަކެއް ހިމަނާކަށް ނުޖެހެއެވެ. ވަރަށް ސާދާ ވައްތަރެކެވެ. ފަހެ، މިދެންނެވި މައިގަނޑު ތިންވައްތަރުން ނެއްޓިގެން ބިނާކުރެވިފައިވާ ވެރިކަމުގެ ނިޒާމެއް ދުނިޔެއަކު ނުވާނެއެވެ.
އެންމެ ފަހުންބޭއްވުނު ގައުމީ ފެންވަރުގެ ބޮޑުޖަލްސާއަކީ، އަތޮޅުވެރިންގެ ބައްދަލުވުން، 11 މާލެ، 9-18 މެއި 2006 އެވެ. 1980 ވަނަ އަހަރުން ފެށިގެން، މިއީ ގައުމީފެންވަރުގައި މިނިސްޓަރީ އޮފް އެޓެލްސް ޑިވެލޮޕްމަންޓުން ބާއްވަމުން ގެންދާ، ސިލްސިލާ ބައްދަލުވުމެކެވެ. އަޅުގަނޑަކީ، އަތޮޅުވެރިންގެ ބައްދަލުވުން ތަކުގައި އަމަލީގޮތުންނާއި ޖިސްމާނީ ގޮތުންނާއި ހުރިހާގޮތަކުން ވެސް ބައިވެރިވުމުގެ ނަސީބުލިބިފައިވާ މީހަކީ މެވެ. ޚާއްސަކޮށް ލ.އަތޮޅުގެ ބައްދަލުވުމާއި ބ.އިތޮޅުގެ ބައްދަލުވުން ތަކުގައި އެއަތޮޅު ތަކުގައި މަހެއްހާ ދުވަސް ކުރިންގޮސް އުޅެއް ޖެހުނެވެ. ފަހެ، މިހުރިހާ ބައްދަލުވުމެއްގެ ތެރެއިން، އެންމެދެ ބައްދަލުވުމެއް ފިޔަވައި ދެންހުރި ހުރިހާބައްދަލުވުމެއް ރަސްމީކޮށް ހުޅުއްވައި ދެއްވީ، ރައީސް މައުމޫނު އަބްދުލް ގައްޔޫމެވެ.
ނޯޓު: މިގެނެސްދެނީ، 2006 މާޗް 26 ވަނަ ދުވަހުއޮތް ބޮޑުމަޖިލީހުގެ، 75 ވަނަ ޖަލްސާގައި، އެމަޖިލީހުގެ ރައީސް އޮނަރަބްލް އައްބާސް އިބްރާހީމްގެ މައްޗަށް އިތުބާރުނެތް ކަމުގެ ވޯޓުނެގުމަށް ހުޅަހެޅުނު މައްސަލައާ ގުޅިގެން ބޭއްވުނު ބަހުސްގައި، އދ.އަތޮޅު މެންބަރު އިލްޔާސް ހުސައިން އިބްރާހީމް ދެއްކެވި ވާހަކަފުޅެވެ. މިވާހަކަތައް މިގޮތަށް އެސަންދާނުގެ، 50 (ފަންސާސް) ވަނަ އަދަދުގައިވަނީ، އަކުރުން އަކުރަށް ޝާއިޢުކޮށް ފައެވެ. އަޅުގަނޑުގެ ސައިޓްގައި މިވާހަކަކޮޅު މިގެނެސްދެނީ ކިޔުންތެރިންނަށް ބަލާލަން، އަދި ކިޔާލަން ފަސޭހައަށެވެ. މަޖިލީހުގެ ޔައުމިއްޔާގައި މިވާހަކަތައް ގެނެސްދީ ފައިހުރީ އެތައްބައެއް މަދުކޮށް، އޮޅުވާލައި އޮޅުންބޮޅުންކޮށް ގެންނެވެ. އެހެންވެ މިވާހަކަކޮޅު އަޅުގަނޑު ތައްޔާރުކޮށް ބޮޑު މަޖިލީހުގެ ތަޅުމުގައި ކިޔަމުން ގެންދިޔަގޮތް ސައްހައިބާރާތުން، ބަޔާންކޮށް ދިނުމުގެ ގޮތުން ގެނެސްދިނީއެވެ. ޝުކުރިއްޔާ!އިލްޔާސް ހުސައިން އިބްރާހީމް.
ޒަމާންވީ މުސްތަބިއްދު ރަސްކަމަކަށް ސިއްކަޖަހައި ނިމުންގެނެވުނު ދުވަހެކެވެ. 1952 ވަނަ އަހަރުގެ 23 ވީ، ބުދަދުވަހުގެ ތާޒާއަލިކަމާ އެކު، އެދުވަހު ހެދުނު 7.30 ގައި މިސްރުގެ ގޭގެއަށާއި މުޅިދުނިޔެއަށް އަޑުއިވޭ ގޮތަށް، މިސްރުގެ ޓީވީސްޓޭޝަނާއި ގައުމީ ރޭޑިޔޯ މަރުކަޒު ސިފައިންގެ ގްރޫޕަކުން ހިފުމަށްފަހު، އިއުލާނު ކުރެވިގެން ދިޔައަޑަކީ، މިސްރަށް މިލިޓަރީ އިންގިލާބެއް ގެނެވުނު އަޑެވެ. މިކަން އިއުލާނުކޮށްދެއްވީ، އޭރުގެ މިލިޓަރީ އޮފިސަރެއްގެ ގޮތުގައި ސިފައިން ތެރޭގައި އިސްކޮށް ހުންނެވި، މުހަންމަދު އަންވަރުއް ސާދާތުގެ މިލިޓަރީ އަޑުފުޅުންނެވެ. ފަހެ، ރަސްކަމަކުން ޖުމްހޫ ރިއްޔަތަކަށް މިސްރުގެ ވެރިކަން ބަދަލު ކޮށްލީ ޒުވާން މިލިޓަރީ އޮފިސަރުން ކޮޅެއް ހިމެނޭ ވަރުގަދަ ގައުމީ ރޫޙެއްގެ މަތީގައި ދެމިގެންދިޔަ ހަރަކާތަކުން ނެވެ. މިހަރަކާތުގެ ނަމަކީ، “ފްރީއޮފިސާސް މޫވްމަންޓް” އެވެ. ފަހުން މިސްރުގައި ވެރިކަން ކުރެއްވި އަންވަރުއް ސާދާތަކީ، ފްރީ އޮފިސަރުންގެ މިހަރަކާތުގައި ބައިވެރިވި ގައުމީރޫޙުން ފުރިފައިވާ އޮފިސަރެކެވެ. މިޒާތުގެ ކަންކަމުގައި އަބަދުވެސް ނަގާކިޔުމުގައި އިސްކޮށް ތިބޭނީ ގައުމީ ބަތޮލުންނެވެ. ސިފައިންގެ ފްރީ އޮފިސަރުންގެ މިހަރަކާތުގައި ނަގާކިއުމުގެ އެންމެ އިސްލީީޑަރަކީ، މުހަންމަދު ޖަމާލް އަބްދުއްނާސިރެވެ. އެހެނަސް ހިމޭން މިއިންގިލާބުގެ ވެރިއެއްގެ ގޮތުގައި އިއުލާނު ކުރެވުނީ، ސިފައިންގެ އެންމެމަތީ ފެންވަރުގެ ޖެނެރަލެއް ކަމުގައިވާ، މުހަންމަދު ނަޖީބުގެ ނަންފުޅެވެ.
ފަހެ، ދަންނާށެވެ! ރައްޔިތުންގެ ޚާއްސަ މަޖިލިސް ކަމުގައިވާ ރައްޔިތުންގެ ބޮޑު މަޖިލީހުގައި ރައީސުލް ޖުމްހޫރިއްޔާ އަލްއުސްތާޒު މައުމޫނު އަބްދުލް ގައްޔޫމު އައްޔަން ކުރައްވާފައި ތިއްބަވާ، 29 އިއްޒަތްތެރި މެންބަރުން ތިއްބަވައެވެ. މިއީ މިހާރު އަމަލު ކުރަމުން ގެންދާ ގާނޫނު އަސާސީގައި މިކަން ލިޔެވިފައި އޮންނަގޮތެވެ. ބޮޑުމަޖިލިސް އެކުލެވިގެން ވާގޮތް ބަޔާންކުރަނީ، ގާނޫނު އަސާސީގެ 93 ވަނަ މާއްދާގައެވެ. އަސާސީގައި އެމާއްދާ ލިޔެފައި އޮންނަގޮތް އަކުރުން އަކުރަށް ދަންނަވާ ލާނަމެވެ.
“ރައްޔިތުންގެ ޚާއްސަ މަޖިލިސް އެކުލެވިގެން ވާނީ، ތިރީގައި މިދަންނަވާ މީސްމީހުންގެ މައްޗަށެވެ.
ފަހެ، ދަންނާށެވެ! ރައްޔިތުންގެ ޚާއްސަ މަޖިލިސް (ބޮޑު މަޖިލިސް) ގެ 83 ވަނަ ޖަލްސާގައި ބަހުސްކުރަން ފެށުނު، ވެރިކަން ހިންގުމުގެ ނިޒާމާބެހޭ މައްސަލާގައި ވޯޓަށް އެއްސެވީ، 87 ވަނަ ޖަލްސާގައެވެ. ފަސްދުވަހުގެ ދިގު ބަހުސް ތަކަކަށް ފަހުގައެވެ. ދައުލަތާއި ވެރިކަން ހިންގުމަށް އެންމެ މަޝްހޫރު ތިންނިޒާމަށް ވަކިވަކިން ވޯޓަށް އައްސަވައިގެން މިއިން އެއްވެސް ވައްތަރެއް ފާހެއް ނުވިއެވެ. ދުނިޔޭގައި މިހާތަނަށް ތަޖްރިބާކުރެވިފައި ހުރިހުރިހާ ވެރިކަމުގެ ނިޒާމުތަކަކީ، މިތިންވައްތަރުން ބޭރު ވައްތަރު ތަކެއްނޫނެވެ. ތަޅުމުގައި ވޯޓަށް އެހުނުވައްތަރު ތަކުން ނެއްޓިގެންދާ ވައްތަރެއް އަދިއެއް ތައާރަފްވެފައެއް ނެތެވެ. ވީމާ ހަގީގަތުގައި ވެސް މިއީ، ދިވެހި ރައްޔިތުން ހިތާމަކޮށް ދެރަވާން ޖެހޭވަރުގެ ބޮޑުކަމެކެވެ. ރިޔާސީ ނިޒާމަށް ލިބުނީ އެންމެ، 16 ވޯޓެވެ. ބަރްލަމާނީ ނިޒާމަށް ލިބުނީ، 39 ވޯޓެވެ. އަދި ދެވައްތަރު އެއްވެގެން ނުކުމެގެން އުޅޭ، މިކްސް ހައިބްރީޑް ވައްތަރަށް ލިބުނީ، މާމަދުންނެވެ. މިނަތީޖާއަށް ބަލާލުމުން، ގިނައީ ވޯޓުނުދެއްވާ ހިމޭނުން ތިއްބެވި މެންބަރުން ނެވެ. ދިގު ބަހުސަކަށް ފަހު، ވޯޓުނުދެއްވީ ގަސްދުގައިކަން، އެއީ އޮޅުމެއް ނެތްކަމެކެވެ. ބޮޑު މަޖިލީހުގައި ހިމެނި، ތަޅުމުގައި ހާޒިރުވެ އިންނަވައި މިއީންގޮތަކަށް، ވޯޓުނުދެއްވި މެންބަރުންނަށް އެހެއްދެވުނީ ވަރަށްބޮޑު ގޯހެއްކަން ކަށަވަރެވެ.
ދަންނާށެވެ! ދުލަކީ، ﷲ ގެ ކުޅަދުންވަންތަ ކަމުގެ އަލާމާތެކެވެ. ވަރުގަދަ ހެއްކެކެވެ. ދުލަކީ، ﷲ ދެއްވި އެންމެމާތް އަދި އެންމެ މަތިވެރި ގުނަވަނެވެ. ދުލަކީ، ވަރަށް ޝަރަފުވެރި އަމިއްލަ ޒާތުގައި މުސްތަގިއްލު އެއްޗެކެވެ. ހަށިގަނޑުގައި އެކުލެވޭ، އެންމެ ވަރުގަދަ މާއްދާއިން އުފެދިފައިވާ ވަރުގަދަ ދަތްތަކުން ވަށާލެވިފައިވާ، ހަކަތަ ފާރެއްގެ ތެރޭގައި ޙިމާޔަތް ކުރެވި، ތެތްކަން ލިބިދޭ އަރާމުދާނެއްގައި އޮންނައިރު، ދުލުގެ އެންމެފުރިހަމަ ގޮތުގައި، އޭގެވަޒީފާ އަދާކުރަމުން ގެންދެއެވެ. އެއްގޮތަކަށް ވެސް އެވަޒީފާއިން، ފަސްޖެހި ފައެއް ނުވެއެވެ. ކަށްޓެއްނެތި، ހުސް މަސްކޮޅަކުން އުފެދިފައިވާ މަޑުއިރު އެހާމެމަޑެވެ. ހަރުއިރު ކަށްޓާއި މައުދަނަށް ވުރެ، ހަކަތަކަން ގަދައެވެ. އެހާމެ ވަރުގަދައެވެ. ދަތްޕިލައާއި ހަށިގަނޑު ނުބައި ނުލަފާ، ޖަރާސީމުތަކުން ދިފާޢުކޮށް ދިނުމަށް އަބަދުވެސް ފިދާވެއެވެ. ވަރުގަދަޔަށް ހަމަލާދީ މަސައްކަތް ކުރެއެވެ. ހަށިގަނޑަށް ބޭނުންވާ ހުރިހާ ރަހަތަކެއް މޮޅަށް ދަނެގަނެއެވެ. ބޭނުންނުވާ އެއްޗެއް އަވަހަށް ފެއަށް ލައްސާލައެވެ. ހަށިގަނޑަށް ބޭނުންވާހާ ހުރިހާ އަޑެއް، އެންމެފުރިހަމަ ގޮތުގައި ނެރެދެއެވެ. އެހެންމީހުންނާ ގުޅުވައިދީ، މުއާމަލާތު ކުރުވައެވެ. ހަށިގަނޑަށް ބޭނުންވާއެއްޗެއް ހަފާޗިސްކުރުމަށާއި ދިރުވާލުމަށް ނުހަނު އޯގާތެރި ކަމާއެކު، އެހީތެރިވެ ދެއެވެ. މަޑުންއޮންނަ ތަނެއް ނުފެނެއެވެ. ޒިންމާދާރުކޮށް، ވަޒީފާ އަދާކުރުމުގައި ދެވަނަ އެހެން އެއްވެސް މިސާލެއް ނެތެވެ.
ގާނޫނު ނަންބަރު: 96/10 ކުންފުންޏާބެހޭ ގާނޫނުގެދަށުން އުފައްދާފައިވާ، ދަރަންޏަށް ޒިންމާވާ، ރައްޔިތުންގެ ކުންފުންޏެއް ދިވެހިރާއްޖޭގައި ރަޖިސްޓްރީ ކުރެވުމަކީ، އާކަމެއްނޫނެވެ. އެހެނަސް، 2006/280 / ސީ ނަންބަރު ކުންފުނި، 2006 އޭޕްރީލް 9 ގައި ރަޖިސްޓްރީ ކުރެވި، ސަތޭކަ ރުފިޔާއަށް ހިއްސާއެއްގެ މަގުން އެއްމިލިޔަން ރުފިޔާގެ އާންމުހިއްސާ، ދިވެހި ރައްޔިތުންނަށް ވިއްކުމަށް ނިންމުމަކީ، އުފަލެއް ކަމުގައިދުށް ދިވެހީން މަދެއްނޫނެވެ. ޚުދު އަޅުގަނޑުވެސް ދިވެހި ރައްޔިތުން ހިއްސާވާގޮތަށް ގައުމީ ފަތުރުވެރިކަމުގެ ކުންފުންޏެއް ވުޖޫދަށް ގެނައުމަށް މަރްހަބާ ކީމެވެ. ދިވެހި ރައްޔިތުންގެ ފަތުރުވެރިކަމުގެ ގައުމީ ކުންފުނި އުފެއްދުމުގެ މަގްސަދަކީ، ފަތުރުވެރިކަމުގެ ޞިނާޢަތުގައި އާންމު ރައްޔިތުންގެ ހިއްސާ އިތުރުކުރުމާއި ވީހާވެސްގިނަ ދިވެހި ރައްޔިތުންނަށް އެފުރުސަތު ހޯދައިދީ، ފަތުރުވެރި ކަމުގެ ސިނާއަތުގެ މާލީފައިދާ ކުންފުނީގެ ހިއްސާ ދާރުންނަށް ހޯދައިދިނުން ކަމުގައި ވާތީއެވެ.
އަޅުގަނޑުގެ މިމަޒްމޫނަކީ، ވަރަށް ހެޔޮހިތުން ރައީސް މައުމޫނަށް އަރުވާ ނަސޭހަތެކެވެ. ޢުމުރުފުޅުގެ ކޮންމެވެސް ދުވަސްވަރެއްގައި މިމަޒްމޫނު ވިދާޅުވެލައްވާނެ ކަމުގެ އުންމީދުކުރަމެވެ.
ފަހެ، ދަންނާށެވެ! ސަރުކާރުން ގާނޫނު އަސާސީއަށް އިހްތިރާމް ނުކުރާހާ ހިނދަކު، ރައްޔިތުންގެ އިހްތިރާމެއް ނުހޯދޭނެއެވެ. ގާނޫނު އަސާސީއެއް ލިބިގަންނަން ޖެހެނީ، ރައްޔިތުންގެ ހައްގުތަކާއި ހުރިހާކަމެއް އިންސާފުވެރި ހަމަހަމަ ގޮތުގައި ދެމެހެއްޓުމަށެވެ. މުޖްތަމަޢުގެ ޢަދާލަތު ގައިމު ކުރުމަށެވެ. އިންސާނާ ކާމިޔާބާއި ފަލާހުގެ މަގުގައި ސާބިތުވެހުރެ ދެދުނިޔޭގެ ކާމިޔާބު ލިބިގަތުމަށެވެ. އަދި ނަރަކައިގެ ގިނި އަލިފާނުން ސަލާމަތް ވުމަށެވެ. އިލާހީ ދީންތަކުގައި ގާނޫނު އަސާސީއަކީ، އެދީނެއްގެ ޝަރީޢަތެވެ. ދުސްތޫރެވެ. ދީނާއި އަގީދާ ދުސްތޫރުން ވަތްކެއް ނުކުރެވޭނެއެވެ. އެދޭއްޗަކީ އެކައްޗެކެވެ. އެބައެއްގެ ދީނައި އެބައެއްގެ އަގީދާ ވަތްކެއް ނުކުރެވޭނެ އެވެ. ދިރިހުރުމާއި މަރުވުން ބިނާކުރަން ޖެހޭނީ، އެބިންގަލުގެ މައްޗަށެވެ. މިފަދަ އަސާސެއްނެތި، އެންމެންގެ ކަންތައްތައް ބަލަހައްޓައި އިންސާފު ހޯދައިދެވޭނެ ގޮތެއް ނެތެވެ. ރައްޔިތުންގެ ހުރިހާކަމެއް ބެލެހެއްޓެނީ، މިފަދަ އަސާސެއް އޮވެގެންނެވެ.
ދިވެހިންގެ ލޮބުވެތި ދިވެހިރާއްޖޭގައި، ރިޔާސީ އާދައުރެއް ފެށުމަށް ދެންއޮތީ އެންމެ، 22 މަސްދުވަހެވެ. ބަދަލަކަށް ކާރިވަނީއެވެ. ރައީސުލް ޖުމްހޫރިއްޔާގެ ރިޔާސަތުގެ ދައުރު ހަމަވާންއޮންނަ އެންމެފަހު، ފަސްދޮޅަސް ދުވަސް ފެށުމާއެކު، ރިޔާސަތުގެ އާދައުރަށް މީހަކު އިންތިޚާބުކޮށް ރިޔާސަތުގެ ދައުރު ހަމަވުމުގެ ހަތްދުވަސް ކުރިން އިންތިޚާބާ ބެހޭ ހުރިހާކަމެއް ނިންމަންވާނެ ކަމަށް އަސާސީއާއި ގާނޫނުތަކުގައި ބުނެއެވެ.
ފަހެ، ދަންނާށެވެ! ރައީސް މައުމޫނު ފުރަތަމަ ފަހަރަށް ދިވެހި ރާއްޖޭގެ ވެރިކަން، 1978 ވަނަ އަހަރުގައި ރައްޔިތުންގެ ކުލުނާއި ލޯތްބާއި ރުހުމާއެކު، ވަރަށްމަތީ އަޣްލަބިއްޔަތެއްގެ ދަށުން ކާމުޔާބު ކުރެއްވުމަށް ފަހު، އެންމެފުރަތަމަ ވެސް އެޅުއްވި ފިޔަވަޅަކީ، އޭރުއޮތް ގާނޫނު އަސާސީ، ރަނގަޅުނޫން ކަމަށް ވިދާޅުވެ، އިސްލާހުކުރުމުގެ ނަމުގައި އެއަސާސީ އެއްފަރާތް ކޮށްލެއްވުމެވެ. ފާޑަކަށް ސަސްޕެންޑް ކޮށްލެއްވީއެވެ. އޭރުން އެބަލައިގެން ހައްގުތައް ލިބިގަންނަން މަސައްކަތް ކުރާނެ ބަޔަކު ނުތިބޭނެއެވެ. އެދުވަސްވަރު އަސާސީ ބަލާލަން ލިބެނީވެސް ސަރުކާރުގެ މަތީފެންވަރުގެ ވަރަށް މަދުބަޔަކަށެވެ.
